Magic Box Star 1 ile ilk özel televizyonculuk ve sonrası
Kanalın ilk Künyesi
Resmi Adı : Magic Box Incorporated AG
Ünvan Adı : Magic Box Star 1
Kurulduğu Tarih : 3 Ağustos 1989
Kurulduğu Yer : Lichtenstein
Önemli İsimler : Rumeli Holding’in sahibi Cem Cengiz Uzan, Yapı ve Ticaret A.Ş., İmar Bankası ve Adabank’ın sahibi olan Kemal Uzan, Turgut Özal’ın büyük oğlu Ahmet Özal Mehmet Tevfik Metin, Erol Hürbaş, Yekta Okur
Yayın : Almanya’dan Uydu Yayını
Star TV, Lichtenstein’da 50.000 İsviçre Frangı sermaye ile 3 Ağustos 1989’da kurulmuş bulunan Magic Box Incorporated AG adlı şirket tarafından Türkiye´nin ilk özel televizyon kanalı olarak, Magic Box Star 1 adı ile kuruldu ve Almanya üzerinden 5 Mayıs 1990 tarihinde test yayınına, 4 Ağustos 1990 tarihinde ise normal yayına başladı. Magic Box Incorporated AG’nin Türkiye temsilcisi olarak 1989 yılının Aralık ayı başında kurulan Magic Box International’ın patronları ise, Rumeli Holding’in sahibi 31 yaşındaki Cem Cengiz Uzan; Yapı ve Ticaret A.Ş., İmar Bankası ve Adabank’ın sahibi olan babası Kemal Uzan ile Turgut Özal’ın büyük oğlu Ahmet Özal’dı. Kanalın en büyük özelliği asla sansür olmamasıydı. Bu toplumu yıpratacak, yeni önlemler için düşünülmesi gereken adımların atılmasını sağlayacaktı.
Anayasanın 133. maddesine göre, Türkiye’de radyo ve televizyon yayınları Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu’nun (TRT) elinde olduğundan özel televizyon kurulamıyordu. Yine anayasaya göre Türkiye’deki tüm vericiler TRT’nin elinde olduğundan verici ve link hattı bulmak gerekiyordu. Bu nedenle 3517 sayılı yasayla TRT’nin radyo-televizyon vericileri önce PTT’ye, oradan da Star 1’e devredildi. Test yayınına başlayan Star 1, Almanya’nın Ludwigshaven kentindeki AKK stüdyolarından Eutelsat F-5 uydusuna verdiği görüntüleri bu kentten Türkiye’ye yansıtmakta ve ilk dönemlerinde sadece özel uydu antenleriyle izlenebilmiştir.
Ülkedeki yayın tekelini TRT’ye veren anayasanın zikredilen 133. maddesi henüz yürürlükteyken özel bir televizyonun yayına başlaması, iletişim yönünden Türkiye’nin geleceğini etkileyen önemli bir dönüm noktası olmuştur. 100 milyar TL’lik bir yatırımla kurulduğu iddia edilen Magic Box’ta yayın sorumluluğunu yüklenen beyin takımı da hayli ilginçti. Şirketin yönetim kurulu başkanı ve Star-1’in genel koordinatörü ünvanıyla işe başlayan Tunca Toskay, hemen hemen TRT’deki eski ekibinin tamamını buraya toplamış gibidir. Genel müdürlüğü yürüten Mehmet Turan Akköprülü’nün yanı sıra, Ekrem Çatay ve Adem Gürses de yeni kanalda önemli görevler üstlenmişti. Asıl yayına Eylül ayında geçeceğini duyuran (1990) Star 1, günde 12 saat süreyle (13:00-01:00 arası) yaptığı test yayınlarında Profesyonel Amerikan Basketbol Ligi (NBA) karşılaşmaları ile bol bol yabancı müzik klibi yayınlamıştır.
Bu arada yeni kanalın tanıtımı için, sinema oyuncuları başta olmak üzere birçok sporcu, yazar ve gazeteciyle yapılmış reklam spotları da sık sık Star 1 ekranına gelmiştir. Aslında kanalın kuruluşunun resmi yoldan hiçbir engellemeye maruz kalmaması olayının içinde bizzat cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın olmadığını düşünmek mümkün değildir. Zaten Cem Duna’yı TRT genel müdürü seçtikten sonra Tunca Toskay’ı başbakanlık müşaviri olarak yanına alan ve ona özel televizyon yayınları ile ilgili bir fizibilite raporu hazırlatan da bizzat kendisidir. Ancak Tunca Toskay, başlangıçta kendisiyle yapılan bütün röportajlarda Ahmet Özal’ın Magic Box’la hiçbir organik bağı olmadığını özellikle vurgulamaya çalışmıştır. Nitekim, Ahmet Özal’ın şirkette %50 ortaklığı olduğu ve 100 bin doların üstündeki ödemeler için Cem Uzan’la birlikte imza yetkisine sahip olduğu, ancak iki ortağın anlaşmazlığa düştüğü 1991 yılı sonunda kesin bir şekilde ortaya çıkmıştır.
Mayıs ayında deneme yayınlarına başlamış olan Star 1, 1990 yılının Temmuz ayından itibaren Santa Barbara, Ateş Çemberi, Cimri, Aynadaki Yüz gibi pembe dizileri yayınlamaya başlamıştır. Özel bir kanalın kurulmasıyla ilk defa rekabetle karşı karşıya kalan TRT’deki huzursuzluk; Alp Buğdaycı, Kaan Yakupoğulları ve Rana Elik’ten sonra Gülgün Feyman, Müge Oruçkaptan gibi spikerlerin de elinden alınmasıyla artmaya başlamıştır. Ancak bardağı taşıran son damla; Star 1’in Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor başta olmak üzere birçok Türkiye 1. Futbol Ligi takımıyla naklen yayın anlaşması imzalaması ve 4 Ağustos Cumartesi günü de Galatasaray-Fenerbahçe arasındaki özel kupa maçını naklen yayınlaması olmuştur. Ayrıca bu maçla birlikte Magic Box Star 1, normal yayına geçmiştir. O güne kadar sadece sözlü olarak yeni kanala karşı çıkan TRT, bu gelişmeler üzerine “yayın tekelini çiğnediği” gerekçesiyle yeni kanalın kapatılması için mahkemeye başvurmuştur.
Bu arada SHP’nin yaptığı itirazı inceleyen Anayasa Mahkemesi de, ANAP Hükümeti’nin (II. Özal Hükümeti) çıkarttığı 3517 sayılı yasayla PTT’ye devredilen verici ve yansıtıcıların TRT’ye geri verilmesine karar vermiştir. (Vericilerin TRT’ye iade işlemi ise ancak 25 Haziran 1992’de, yani DYP-SHP koalisyonu döneminde gerçekleşecektir.) Bu beklenmeyen gelişme üzerine, gazetelere tam sayfa ilan veren Magic Box, “Star-1’in verici ve yansıtıcılarla bir ilgisi yoktur. Yayınlar doğrudan uydu sistemiyle yapılmaktadır.” diye duyuru yapmıştır.
Eylül ayında yayın saatini arttıran Star 1, Adalar ve Bakırköy belediyelerinin kurduğu yansıtıcılarla o civarda artık normal antenlerle seyredilmeye başlanmış, tahmini seyirci sayısı da 5 milyona yaklaşmıştı. Özel televizyon yayınlarının yasal olup olmadığının halen tartışıldığı bir dönemde bu hizmeti sunanlar, Adalar Belediye Başkanı ANAP’lı Recep Koç ve Bakırköy Belediye Başkanı SHP’li Yıldırım Aktuna’ydı. 6 Ekim 1990 Cumartesi günü hem TRT, hem de Star 1 aynı anda yeni yayın dönemine başlayarak büyük bir rekabetin içine girmişlerdir. TRT’nin mevcut 5 kanalına rakip olan Magic Box, yeni dönemde Bütün Çocuklarım (All My Children), Hastane Günlüğü (General Hospital), Uçak Gemisi (Super Carrier) gibi yabancı diziler ve çeşitli klipler yayınlamıştır. Hatta rekabeti kızıştırmak ve daha çok seyirci çekebilmek için, Dallas adlı diziye yeni yayın döneminden iki hafta önce, 23 Eylül 1990 Pazar günü başlamıştır. Aralık ayının son günlerinde gazetelere verdiği reklamlarla seyirci sayısının 20 milyona ulaştığını ilan eden Star 1, 1990’a veda edilen 91 yılbaşı gecesi izleyicilerine iki BMW ile üç Mazda otomobil hediye edeceğini de bildirmiştir. TRT ile rekabeti arttırmak için yılbaşı gecesi ekrana on bir dansöz çıkartmıştır. TRT ise o gece tek dansöz (Buse Başar) çıkartmıştır. Dönemin TRT genel müdürü Kerim Aydın Erdem bu durumu, “özel kanallarla rekabet” diye tanımlamayı tercih etmiştir
1992 yılında Cem Uzan, Ahmet Özal’la olan ortaklığını bitirdi ve uzun bir mahkeme sürecinden sonra Ahmet Özal Almanya’ya gidip Star 1 ismini kendine tescil ettirdi, bu gelişmeden haberdar olan Cem Uzan kanalın adını bir gecede İnterstar (1992) olarak değiştirdi, daha sonra da inter ismini de kaldırarak Star TV (16 Ocak 2002) adını aldı.
Star TV, 13 Eylül 1992 tarihinde logosunu lacivert renkli olarak ve sağ alt köşeye koyarak değiştirmiştir. 16 Ocak 2002 tarihinde logosunun rengini kırmızı olarak, 1 Mayıs 2009 tarihinde ise yerini sol üst köşe olarak değiştirmiştir.
Kral TV, Teleon gibi birçok tematik kanal da ilk olarak Star TV bünyesinden çıkmış ve yayınlarına, bu televizyonun teknik çalışanları ve programcıları tarafından hazırlanan programlar ile devam etmişlerdir. 1999’da Türkiye’de ilk sayısal yayını yapan Star TV, 11 Kasım 2003 tarihinde tamamen sayısal yayına geçmiştir.
UEFA Şampiyonlar Ligi’ni Türkiye’de, organizasyon kurulduktan beri (1993-1994 futbol sezonu) Star TV yayınlamıştır ve bu ligin yayın hakları 2012 yılına kadar Star TV’ye aittir. 1991-2002 yılları arasında sinema filmlerini Parliament Cinema Club sponsorluk adı altında yayınlamış, logosunu değiştirdikten sonra bu reklam ortaklığı da bitmiştir.
2002 Türkiye Cumhuriyeti genel seçimlerinden önce, aynı zamanda kanalın eski sahibi de olan Genç Parti genel başkanı Cem Uzan’ın, en çok izlenen futbol maçları ve dizilerin reklam aralarında televizyona çıkıp uzun konuşmalar yapması, Türk televizyonculuk tarihine ilginç bir anekdot olarak geçmiştir
14 Şubat 2004 tarihinde Uzan Grubu’na ait tüm şirketlere Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun el koymasıyla kısa bir süre devletin eline, 26 Eylül 2005’te düzenlenen bir ihaleyle de 306.5 milyon Amerikan Doları karşılığında Doğan Holding bünyesine geçmiştir. 1 Mart 2006 tarihinde “Euro Star” adlı Avrupa’daki Türk soydaşlarımıza özel kardeş kanalı kurulmuştur. 26 Mayıs 2009’da 20. yaşını kutlayan Star TV, 2009’un Eylül ayında Türk televizyon kanalları arasında ilk Web TV uygulamasını başlatarak, güncel içeriklerle izleyicilerinin keyifli videolar izlemelerini sağlamaktadır.
Aynı zamanda Video Arşiv sitesini hayata geçiren ilk televizyon kanalı olmuştur. Video arşiv sitesinin en önemli özelliği ise herkese kendine özel bir arşiv oluşturma olanağı sunması ve herkesin etikete veya tarihe göre geçmiş programlara ulaşabilme fırsatı yakalayabilmesidir.
İlk Yorumu Siz Yapın